สิงห์ งาแกะ หลวงพ่อมุ่ย วัดดอนไร่ สุพรรณบุรี เนื้องาแกะ ก้นอุด เลี่ยมทองคำ ขนาดประมาณ 2 cm.

พระครูสุวรรณวุฒาจารย์ (มุ่ย พุทฺธรกฺขิโต) นิยมเรียกว่า “หลวงพ่อมุ่ย วัดดอนไร่" เป็นพระสงฆ์ชาวไทย อดีตเจ้าคณะตำบลหนองสะเดา และอดีตเจ้าอาวาสวัดดอนไร่ ตำบลหนองสะเดา อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี

ชาติภูมิ
ชื่อ เชื่อม ภายหลังเปลี่ยนเป็น มุ่ย นามสกุล มีศรีไชย ชาตะวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย ปีฉลู (ตรงกับ ไม่ทราบวันที่ชัดเจน เดือนธันวาคม พ.ศ. 2432) ณ บ้านดอนไร่ แขวงเมืองสุพรรณบุรี (ปัจจุบันอยู่ในเขต ตำบลหนองสะเดา อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี)

เป็นบุตรคนที่ 3 ในจำนวน 5 คน ของนายเหมือน กับ นางชัง นามสกุล มีศรีไชย ครอบครัวประกอบอาชีพเกษตรกร (ทำนา)

วัยเยาว์
วัยเยาว์ ช่วยครอบครัวประกอบอาชีพเกษตรกร (ทำนา) โดยทำหน้าที่เลี้ยงกระบือ

วัยหนุ่ม
วัยหนุ่ม อายุครบเข้ารับการเกณฑ์ทหาร จับได้ใบแดงต้องเป็นทหาร ทางอำเภอจึงส่งตัวไปยังเมือง แต่ด้วยเหตุใดไม่ปรากฏข้อมูลชัดเจน ทางเมืองส่งตัวกลับมาที่อำเภอ และผลปรากฏว่าไม่ต้องเป็นทหาร

อุปสมบท ครั้งที่ 1
ประวัติช่วงอุปสมบทครั้งที่ 1 ยังไม่ปรากฏข้อมูลชัดเจนนัก
เนื่องจากเกิดปลายปี เมื่ออายุครบ 20 ปี ราว พ.ศ. 2452 - 2453 จึงบรรพชาและอุปสมบท ณ พัทธสีมาวัดใดไม่ปรากฏข้อมูลชัดเจน สันนิษฐานว่าอาจเป็นพัทธสีมาวัดหนองสะเดา (วัดหนองสะเดาบน) หรือวัดหนองกระทุ่ม (วัดหนองสะเดาล่าง) อำเภอนางบวช เมืองสุพรรณบุรี (ปัจจุบันอยู่ในเขต ตำบลหนองสะเดา อำเภอสามชุก จังหวัดสุพรรณบุรี) เนื่องจากเป็นวัดที่มีพัทธสีมาอยู่ละแวกบ้านในขณะนั้น โดยสันนิษฐานว่า  

พระครูอ้น ติสฺโส (ภายหลังได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ที่ พระครูธรรมสารรักษา) ตำแหน่งพระอุปัชฌาย์ และเจ้าคณะแขวงอำเภอนางบวชในขณะนั้น เจ้าอาวาสวัดดอนดอกไม้ (วัดดอนบุบผาราม) อำเภอศรีประจันต์ เมืองสุพรรณบุรี เป็นพระอุปัชฌาย์

ส่วนพระกรรมวาจาจารย์และพระอนุสาวนาจารย์ไม่ปรากฏข้อมูลชัดเจน สันนิษฐานกันว่า เจ้าอธิการอิ่ม (ภายหลังมีสมณศักดิ์ที่ พระปลัดอิ่ม สิริปุญฺโญ) เจ้าอาวาสวัดหัวเขา อำเภอนางบวช (ปัจจุบันอยู่ในเขต อำเภอเดิมบางนางบวช) เมืองสุพรรณบุรี เป็นหนึ่งในพระคู่สวด

อุปสมบทแล้วจำพรรษาที่วัดใดไม่ปรากฏข้อมูลชัดเจน ตามคำบอกเล่าสืบต่อมาว่าจำพรรษาอยู่วัดในหมู่บ้าน คือ วัดดอนไร่ ตำบลหนองสะเดา อำเภอนางบวช เมืองสุพรรณบุรี สมัยพระปลั่งเป็นเจ้าอาวาส (พระปลั่งภายหลังลาสิกขา บั้นปลายอุปสมบทแล้วจำพรรษาอยู่วัดวิมลโภคาราม)

จากนั้นย้ายไปจำพรรษาอยู่ที่วัดหัวเขา ตำบลหัวเขา อำเภอนางบวช จังหวัดสุพรรณบุรี ในสมัยเจ้าอธิการอิ่ม สิริปุญฺโญ เป็นเจ้าอาวาส โดยจำพรรษาเป็นศิษย์ร่วมรุ่นกับพระปุย ปุญฺญสิริ (ภายหลังได้รับพระราชทานสมณศักดิ์ที่ พระครูวรนาถรังษี วัดเกาะ) ในปี พ.ศ. 2463
อุปสมบทเป็นระยะเวลาราว 10 กว่าพรรษา จึงลาสิกขา

เปลี่ยนชื่อ
หลังลาสิกขา ช่วยครอบครัวประกอบอาชีพ ระหว่างทำนาเกิดเจ็บป่วยแทบเอาชีวิตไม่รอด จึงตั้งจิตอธิษฐานว่าหากหายเจ็บป่วยจะกลับไปอุปสมบท ปรากฏว่าหลังจากนั้นอาการเจ็บป่วยก็ค่อยทุเลาและหายไป

สันนิษฐานว่าช่วงนี้เองที่เปลี่ยนชื่อจากเชื่อมเป็นมุ่ย เพื่อแก้เคล็ดเสมือนว่าเป็นคนใหม่และมีชีวิตใหม่ ส่วนสาเหตุที่เลือกใช้ชื่อนี้เนื่องด้วยบุคลิกภาพส่วนตัวที่ไม่ค่อยยิ้ม มีสีหน้าบึ้งตึง ราวกับทำหน้ามุ่ยอยู่ตลอดเวลา จึงมีชื่อเรียกลำลองว่ามุ่ย กระทั่งเปลี่ยนมาใช้เป็นชื่อจริงในที่สุด

อุปสมบท ครั้งที่ 2
บรรพชาและอุปสมบทอีกครั้ง วันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2465 ณ พัทธสีมาวัดดอนบุบผา (ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็นวัดดอนบุบผาราม) ตำบลบ้านไร่ (ปัจจุบันอยู่ในเขตตำบลบ้านกร่าง) อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี โดย

พระครูธรรมสารรักษา (อ้น ติสฺโส) รองเจ้าคณะจังหวัดสุพรรณบุรี เจ้าอาวาสวัดดอนบุบผา (วัดดอนบุบผาราม) อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นพระอุปัชฌาย์

พระทวน สุนทรวิภาต คงฺคสุวณฺโณ (ภายหลังเป็นพระอุปัชฌาย์ทวน) วัดบ้านกร่าง อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นพระกรรมวาจาจารย์

พระกุน วัดดอนบุบผา (วัดดอนบุบผาราม) อำเภอศรีประจันต์ จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นพระอนุสาวนาจารย์

ได้รับฉายาทางพระพุทธศาสนาว่า "พุทฺธรกฺขิโต" [พุด - ทะ - รัก - ขิ - โต]

อุปสมบทแล้วจำพรรษาอยู่ที่วัดหนองสะเดา ตำบลหนองสะเดา อำเภอนางบวช (อำเภอสามชุก ในปัจจุบัน) จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นระยะเวลาราว 6 เดือน ตั้งแต่เดือนมีนาคม พ.ศ. 2465 - เดือนตุลาคม พ.ศ. 2466 (สมัยนั้นเปลี่ยนศักราชใหม่วันที่ 1 เมษายน)

ออกพรรษาและปวารณาในเดือนตุลาคม พ.ศ. 2466 แล้วย้ายมาจำพรรษาอยู่ที่วัดดอนไร่ ตำบลหนองสะเดา อำเภอนางบวช (อำเภอสามชุกในปัจจุบัน) จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นระยะเวลา 6 พรรษา (ปลายปี พ.ศ.2466 - พ.ศ. 2472)[10] โดยระหว่างนี้ทำหน้าที่เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสเนื่องจากวัดไม่มีเจ้าอาวาส

จากนั้น พ.ศ. 2473 ย้ายไปจำพรรษาอยู่ที่วัดหัวเขา อำเภอนางบวช (ปัจจุบันอยู่ในเขต อำเภอเดิมบางนางบวช) จังหวัดสุพรรณบุรี ในสมัยพระปลัดอิ่ม สิริปุญฺโญ เป็นเจ้าอาวาส เป็นระยะเวลา 1 พรรษา

พ.ศ. 2474 ย้ายไปจำพรรษาอยู่ที่วัดปู่บัว ตำบลพิหารแดง อำเภอท่าพี่เลี้ยง (อำเภอเมืองสุพรรณบุรี ในปัจจุบัน) จังหวัดสุพรรณบุรี เป็นระยะเวลา 1 พรรษา

กระทั่ง พ.ศ. 2475 จึงย้ายกลับมาจำพรรษาอยู่ที่วัดดอนไร่ ตำบลหนองสะเดา อำเภอนางบวช (อำเภอสามชุก ในปัจจุบัน) จังหวัดสุพรรณบุรี โดยดำรงตำแหน่งเป็นเจ้าอาวาสนับแต่นั้น จวบจนมรณภาพ

ตำแหน่ง
งานปกครอง
พ.ศ. 2475 เป็นเจ้าอาวาสวัดดอนไร่
พ.ศ. 2476 เป็นเจ้าคณะหมวดตำบลหนองสะเดา
พ.ศ. 2496 เป็นพระอุปัชฌาย์

สมณศักดิ์
พ.ศ. 2502 เป็น พระครูประทวน สมณศักดิ์ที่ พระครูมุ่ย พุทฺธรกฺขิโต
พ.ศ. 2502 เป็น พระครูสัญญาบัตรชั้นตรี ในราชทินนามที่ พระครูสุวรรณวุฒาจารย์

อาพาธ และมรณภาพ
พระครูสุวรรณวุฒาจารย์ เริ่มอาพาธด้วยโรคชรา เมื่อ พ.ศ. 2516 กระทั่งวันที่ 15 มกราคม พ.ศ. 2517 เวลา 07.15 น. ถึงแก่มรณภาพ สิริอายุ 84 ปี อุปสมบทได้ 52 พรรษา

อนุสรณ์ และสิ่งเกี่ยวเนื่อง
สรีระสังขารหลวงพ่อมุ่ย หลังจากมรณภาพ ทางคณะศิษย์และวัดยังคงเก็บสรีระสังขารของท่านไว้ ปัจจุบันประดิษฐานในมณฑปหลวงพ่อมุ่ย วัดดอนไร่
รูปเหมือนหลวงพ่อมุ่ย สร้างเมื่ออายุครบ 80 ปี พ.ศ. 2512 ปัจจุบันประดิษฐานที่มณฑป วัดดอนไร่
ข้อมูลวิกิพีเดีย