ประวัติและปฏิปทา
หลวงปู่หยอด ชินวังโส
วัดแก้วเจริญ
อ.อัมพวา จ.สมุทรสงคราม
พระครูสุนทรธรรมกิจ (หลวงปู่หยอด ชินวํโส) วัดแก้วเจริญ พระเกจิชื่อดังแห่งลุ่มน้ำแม่กลอง ผู้สืบสานตำนานตะกรุดลูกอมไหมเบญจรงค์ ๕ สี
◉ ชาติภูมิ
พระครูสุนทรธรรมกิจ (หลวงปู่หยอด ชินวํโส) วัดแก้วเจริญ นามเดิมชื่อ “สุนทร ชุติมาศ” เกิดเมื่อวันอังคารที่ ๑๖ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๕๔ ที่บริเวณตลาดบางน้อย (ตรงข้ามศาลเจ้าพ่อโรงโขน) ต.ตาหลวง อ.ดำเนินสะดวก จ.ราชบุรี ครอบครัวประกอบอาชีพค้าขาย
◉ ปฐมวัย
ในวัยเยาว์ ศึกษาหาความรู้จากบิดาจนอ่านออกเขียนได้ เมื่อเติบโตได้เป็นกำลังช่วยมารดาค้าขาย แบ่งเบาภาระให้ครอบครัว เมื่ออายุ ๑๘ ปี ฝากตัวเข้าบรรพชากับ พระครูเปลี่ยน สุวัณณโชโต เจ้าอาวาสวัดแก้วเจริญ เมื่อวันที่ ๑๖ กรกฎาคม พ.ศ.๒๔๗๒
◉ อุปสมบท
เมื่อมีอายุครบ ๒๐ ปี เข้าพิธีอุปสมบท เมื่อวันที่ ๘ พฤษภาคม พ.ศ.๒๔๗๔ โดยมี พระราชมงคลวุฒาจารย์ (หลวงปู่ใจ วัดเสด็จ) เมื่อครั้งยังดำรงสมณศักดิ์ที่พระครูสุทธิสารวุฒาจารย์ เป็นพระอุปัชฌาย์, หลวงพ่อเปลี่ยน สุวัณณโชโต วัดแก้วเจริญ เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และ พระครูอุดมสุตกิจ (พลบ) วัดปราโมทย์ เป็นพระอนุสาวนาจารย์ ได้รับฉายานาม “ชินวํโส” มีหมายความว่า “ผู้สืบวงศ์แห่งพระพุทธเจ้า”
ศึกษาพระปริยัติธรรม เป็นผู้มีวิริยอุตสาหะ สนใจใฝ่ศึกษาหาความรู้ด้วยตนเอง จนได้รับวิทยฐานะความรู้สามัญ สอบไล่ได้ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ ๓ (สมัครสอบ) พ.ศ.๒๔๗๘ สอบได้นักธรรมชั้นตรี-โท-เอก ตามลำดับ
ดูแลปรนนิบัติพระครูเปลี่ยนซึ่งอาพาธอย่างใกล้ชิด ด้วยกตัญญูกตเวทิตา จวบจนถึงแก่มรณภาพเมื่อวันที่ ๑๖ สิงหาคม พ.ศ.๒๔๘๔
วันที่ ๑๗ สิงหาคม พ.ศ.๒๔๘๔ พระราชมงคลวุฒาจารย์ (หลวงปู่ใจ) เจ้าคณะอำเภออัมพวา จึงแต่งตั้งให้เป็นผู้รักษาการเจ้าอาวาสวัดแก้วเจริญ และรักษาการแทนเจ้าคณะตำบลเหมืองใหม่ วัดแก้วเจริญ เป็นวัดโบราณของชาวรามัญ สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยาและรกร้างมาเป็นเวลานาน
มีเรื่องเล่าว่า ชาวบ้านท่าใหญ่กรุงศรีอยุธยา อพยพหลบภัยพม่าเมื่อเสียกรุง พ.ศ.๒๓๑๐ มาถึงสถานที่แห่งนี้แล้วเห็นว่ามีทำเลเหมาะสม จึงช่วยกันแผ้วถางป่าลึกเข้าไปประมาณ ๓ เส้น พบวัดร้าง มีซากอุโบสถ พระพุทธรูปศิลาแลงปางต่างๆ มากมาย และพระพุทธรูปสร้างด้วยแก้ว มีใบเสมารอบอุโบสถ พระพุทธรูปหล่อด้วยสำริดไม่มีผ้าพาด
บริเวณวัดยังมีเจดีย์รามัญ๒ องค์ ชำรุดหักพังอยู่ ชาวบ้านเห็นว่าคงไม่เหมาะกับการสร้างที่อยู่อาศัยเพราะมีวัดร้างอยู่ จึงไปแผ้วถางสถานที่แห่งใหม่ ห่างจากวัดประมาณ ๕ เส้น ตั้งเป็นหมู่บ้านท่าใหญ่ตามชื่อเดิมของผู้อพยพ
กระทั่งปี พ.ศ.๒๓๔๐ พระอธิการต่าย ปฏิสังขรณ์ให้มีสภาพดีขึ้น โดยพระพุทธรูปที่สร้างด้วยแก้วเป็นปูชนียวัตถุที่สำคัญ ประชาชนจึงเรียกวัดนี้ว่า วัดแก้ว
ต่อมาพระพุทธรูปแก้วองค์นี้ เนื่องจากมีขนาดเล็กมาก เกรงว่าจะไม่ปลอดภัย และเห็นว่าควรจะเก็บไว้ในที่ปลอดภัย จึงฝังไว้ที่ใต้ฐานชุกชีของพระประธาน ปัจจุบันอยู่ภายนอกฐานชุกชี
วัดประกาศตั้งเป็นวัดเมื่อปี พ.ศ.๒๓๗๕ ชื่อว่า “วัดแก้วเจริญ” และได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา เมื่อวันที่ ๔ มีนาคม พ.ศ.๒๕๒๙
พ.ศ.๒๔๘๗ หลวงปู่หยอด ได้รับแต่งตั้งให้เป็นเจ้าอาวาส และเจ้าคณะตำบลเหมืองใหม่-วัดประดู่
หลังจากได้รับตำแหน่ง พัฒนาวัดอย่างสุดความสามารถ จนวัดเจริญรุ่งเรืองขึ้นตามลำดับ ทั้งการจัดการให้วัดเป็นสถานพยาบาลรักษาญาติโยมที่เดือดร้อนต่างๆ
แต่ที่โด่งดังมาก คือ การต่อกระดูก ประสานกระดูก เรียกว่าสมัยก่อนใครแขนหักขาหัก ไม่มีชาวบ้านคนไหนไปโรงพยาบาล แต่มารักษาที่วัดแก้วเจริญกันแทบทั้งสิ้น
◉ ลําดับสมณศักดิ์
ในปี พ.ศ.๒๔๙๑ ได้รับพระราชทานสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นตรีที่ พระครูสุนทรธรรมกิจ
ในปี พ.ศ.๒๔๙๙ เป็นพระอุปัชฌาย์
ในปี พ.ศ.๒๕๐๗ ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโท ในราชทินนามเดิม
ในปี พ.ศ.๒๕๑๗ ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์ เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอก ในราชทินนามเดิม
◉ ผลงานด้านการศึกษา
เป็นเจ้าสำนักเรียนธรรมชั้นตรี-โท-เอก และเป็นกรรมการสงฆ์องค์การเผยแผ่ อำเภออัมพวา
◉ งานเผยแผ่พระพุทธศาสนา
เป็นพระอุปัชฌาย์ในการบรรพชาและอุปสมบท ปกครองสงฆ์สำนักวัดแก้วเจริญ ในการอบรมสั่งสอนสามเณรและภิกษุในเรื่องจริยาวัตร กิจวัตรและศาสนพิธี จัดเทศนาอบรม สั่งสอนคฤหัสถ์ให้เกิดศรัทธาเลื่อมใสในพระพุทธศาสนา
◉ ผลงานด้านสาธารณูปการ
เป็นผู้นำบรรพชิตและคฤหัสถ์ ดำเนินการก่อสร้างปฏิสังขรณ์ บำรุงรักษาวัดและศาสนสมบัติของวัดให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย และเจริญรุ่งเรืองตามลำดับ สืบทอดตามเจตนารมณ์ของเจ้าอาวาสในอดีต
◉ มรณภาพ
“หลวงปู่หยอด ชินวังโส” หรือ “พระครูสุนทรธรรมกิจ” วัดแก้วเจริญ ท่านมรณะภาพเมื่อวันที่ ๑๒ มีนาคม ปี พ.ศ.๒๕๔๑ สิริรวมอายุ ๘๖ ปี ๙ เดือน ๒๔ วัน รวมพรรษา ๖๖ พรรษา (ระยะเวลาดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาส ๕๖ พรรษา)
ข้อมูล 108prageji