เหรียญ พระธรรมบัณฑิต กตธุโร (ทองใส) วัดนิเวศธรรมประวัติราชวรวิหาร อยุธยา ปี 2547 เนื้อทองแดง ที่ระลึกเสด็จพระราชดำเนิน พระราชทานเพลิงศพพระธรรมบัณฑิต กตธุโร

วัดนิเวศธรรมประวัติ ราชวรวิหาร
วัดนิเวศธรรมประวัติ ราชวรวิหาร จ.พระนครศรีอยุธยา
 พระอารามหลวง ชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร

วัดนิเวศธรรมประวัติ ตั้งอยู่บนเกาะกลางแม่น้ำเจ้าพระยา ด้านทิศใต้ คนละฝั่งกับพระราชวังบางปะอิน พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดให้สร้างเลียนแบบโบสถ์ฝรั่ง เมื่อ พ.ศ. 2421 อาคารและการตกแต่งทำแบบโกธิค มีกระจกสีประดับอย่างสวยงาม

   ภายในเป็นแบบฝรั่ง แม้แต่ฐานที่ประดิษฐานพระประทาน คือ พระพุทธนฤมลธรรโมภาส และพระสาวกก็ไม่ได้ทำเป็นฐานชุกชีอย่างในโบสถ์ทั่วไป แต่ทำเหมือนที่ตั้งไม้กางเขนในโบสถ์คริสต์ ช่องหน้าต่างที่เจาะไว้ก็เป็นหน้าต่างโค้ง ที่ฝาผนังโบสถ์ด้านหน้าพระประธานจะเป็นภาพประดิษฐ์กระจกสี เป็นพระบรมฉายาลักษณ์ของรัชกาลที่ 5

   ด้านขวามือของพระอุโบสถนั้น มีหอแห่งหนึ่ง คือ หอประดิษฐานพระคันธารราษฎร์ ซึ่งเป็นพระพุทธรูปยืนปางขอฝน ตรงข้ามกับหอพระคันธารราษฎร์ เป็นหอประดิษฐานพระพุทธศิลาเก่าแก่ปางนาคปรก อันเป็นพระพุทธรูปสมัยลพบุรี ฝีมือช่างขอมอายุเก่าแก่นับพันปี พระนาคปรกนี้อยู่ติดกับต้นพระศรีมหาโพธิ์ใหญ่ ที่แผ่กิ่งไปทั่วบริเวณหน้าพระอุโบสถ ถัดไปอีกไม่ไกลนักเป็นหมู่ศิลาชนิดต่างๆ ที่มีในประเทศไทย เป็นที่บรรจุอัฐิเจ้าจอมมารดาชุ่ม พระสนมเอกในรัชกาลที่ 4 เจ้าจอมมารดาของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ และราชสกุลดิศกุล

เมื่อเข้าชมพระราชวังบางปะอินแล้ว สามารถข้ามไปชมวัดนิเวศธรรมประวัติได้ โดยกระเช้าสำหรับส่งผู้โดยสารประมาณครั้งละ 6-8 คน ค่าโดยสารแล้วแต่บริจาค


สถานที่ภายในวัด
พระอุโบสถ เป็นพระอุโบสถแบบกอทิกภายในประดิษฐานพระพุทธนฤมลธรรโมภาส
หอพระคันธารราษฎร์ เป็นหอพระภายในประดิษฐานพระคันธารราษฎร์ ปางขอฝน
หอพระพุทธศิลา เป็นหอพระภายในประดิษฐานพระพุทธศิลา ปางนาคปรกสมัยลพบุรี
พระบรมรูปพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระพุทธรูปทรงม้า
สุสานสวนหินดิศกุลอนุสรณ์ เป็นสวนหินสำหรับประดิษฐานพระอัฐิของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เจ้าจอมมารดาชุ่มในรัชกาลที่4 และราชสกุลดิศกุล
ต้นพระศรีมหาโพธิ์ เป็นต้นที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงปลูกไว้หน้าพระอุโบสถ

วัดนิเวศธรรมประวัติ ราชวรวิหาร
ตำบลบ้านเลน อำเภอบางปะอิน พระนครศรีอยุธยา ๑๓๑๖๐
โทร. 035 262 139
ความสำคัญ :    - พระอารามหลวง ชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร
                       - พระอุโบสถสถาปัตยกรรมฝรั่ง
สังกัดคณะสงฆ์ :    ธรรมยุติกนิกาย
พระประธานในอุโบสถ :    พระพุทธนฤมลธรรโมภาศ