พระกำแพงซุ้มกอ ถูกขุดค้นพบอยู่ตามบริเวณ วัดพระบรมธาตุ วัดพิกุล วัดฤาษี และลานทุ่งเศรษฐี มีตำนานการสร้างปรากฎชัดเจนบนลานจารึกแผ่นเงิน ในกรุพระเจดีย์ วัดพระบรมธาตุ เมืองนครชุม จากหลักฐานที่พบ สันนิษฐานได้ว่า พระกำแพงซุ้มกอมีอายุประมาณ 700 - 800 ปี สร้างในสมัยสุโขทัยโดยพระมหาธรรมราชาลิไท เมื่อครั้งเป็นผู้ปกครองเมืองชากังราว (กำแพงเพชรในปัจจุบัน) ในฐานะเมืองหน้าด่านที่สำคัญของสุโขทัย ก่อนที่จะได้รับการสถาปนาเป็นกษัตริย์องค์ที่ 5 แห่งราชวงศ์สุโขทัย โดยฤาษีผู้มีฤทธิ์ 3 ตน คือ ฤาษีพิราลัย ฤาษีตาไฟ และฤาษีตาวัว เป็นผู้นำในการสร้าง พระกำแพงซุ้มกอ เป็นพระเนื้อดินผสมว่าน 108 และเกสรดอกไม้ นอกจากนั้นยังมีพระกำแพงซุ้มกอที่ทำจากเนื้อชินเงิน ลักษณะขององค์พระ คือ พระพุทธรูปปางสมาธิ มีลวดลายกนกอยู่ด้านข้างขององค์พระ ส่วนของขอบพิมพ์พระจะโค้งมนคล้ายตัวอักษร ก.ไก่ จึงถูกเรียกว่า “พระซุ้มกอ”
พระกำแพงซุ้มกอ มีพิมพ์นิยม 4 พิมพ์ ดังนี้
1. พิมพ์ใหญ่มีกนก
2. พิมพ์ใหญ่ไม่มีกนก
3. พิมพ์กลาง
4. พิมพ์ขนมเปี๊ยะ