เป็นพระสกุลสำพูนที่เก่าแก่และเป็นพระยอดนิยมแห่งล้านนา ตามตำนานกล่าวว่า สร้างโดยฤาษีวาสุเทพเช่นเดียวกันกับ ‘พระรอด’ มีอายุการสร้างในราว 1,200 ปีมาแล้ว ลักษณะศิลปะเป็นแบบช่างหลวงหริภุญชัย เป็นพระเนื้อดินเผาที่ปรากฎให้เห็นเม็ดแร่ เนื้อแข็งแกร่งมาก จำแนกพิมพ์ตามสีของวรรณะเช่นเดียวกับพระเนื้อดินเผาโดยทั่วไป
พบที่วัดพระคงฤาษีเป็นวัดแรก จึงขนานนามพระสกุลลำพูนนี้ว่า พระคง พุทธลักษณะพระประธานประทับนั่ง แสดงปางมารวิชัย ขัดสมาธิเพชรอยู่บนฐานรัตนบัลลังค์ กับประกอบด้วยบัวลูกแก้วจำนวน 18 จุด (บน 9 ล่าง 9) มีใบโพธิ์ทั้งสิ้น 20 ใบ มีทั้งชูก้านพริ้วสลวย เนื้อพระเป็นเนื้อดินเผาละเอียด บางองค์มีแร่ดอกมะขาม องค์พระจะมีสีอ่อนแต่ไม่เหมือนกัน อาทิ สีพิกุล สีขาว สีเขียว สีหม้อใหม่ ฯลฯ
พุทธคุณ กล่าวกันเป็นเสียงเดียวกันว่า ปรากฎพุทธคุณเป็นเลิศด้านป้องกันภยันตรายนานัปการ รวมทั้งเสน่ห์ทางเมตตามหานิยมสูง เช่นเดียวกับพระรอด
ข้อมูล สยามรัฐ